Çileği en popüler meyvelerden biri olarak biliyoruz. Ayrıca bitki yapısının kısa olması ve suya duyarlılığının çok yüksek olmaması da avantajlarıdır. Bu nedenle evde topraksız çilek yetiştirebilirsiniz. Ancak tek ihtiyacınız olan birkaç pratik ipucu.
Kısaca “Balkonda Topraksız Çilek Yetiştiriciliği nasıl yapılır?” bu sayfadan öğrenebilirsiniz.
Balkonda Topraksız Çilek Yetiştiriciliği Sistemleri
Evde topraksız çilek yetiştirmeyi başarmak istiyorsunuz ama başınızı büyük belaya sokmak istemiyorsunuz. Bu durumda size iki farklı yöntem önerebiliriz.
Bunlardan birincisine derin su yöntemi diyoruz. Bu yöntemle su bazlı bitki besin solüsyonumuz katı bir kaptadır. Dolaşım sistemine ihtiyacımız yok. Ancak bu suyu havalandırmak için sadece küçük bir pompa ve bir hava taşı kullanıyoruz.
Diğer yöntemimizi besleyici film tekniği olarak adlandırıyoruz. Bu yöntem, derin su tekniğine göre biraz daha çaba gerektiriyor. Su bazlı bitki besin çözümümüz bir dolaşım sistemi ile hareket eder. Yine sistemde timer, hava pompası, sirkülasyon pompası gibi elemanlar kullanıyoruz.
Bu yazımızda balkonda topraksız çilek yetiştiriciliği için kullanabileceğiniz sistemleri yüzeysel olarak ablatılıyor. Fakat, her iki sistem hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyebilirsiniz. Detaylı bilgiye Hidroponik Tarım Nedir? En iyi Topraksız Tarım sistemleri makalesinden ulaşabilirsiniz.
Balkonda Topraksız Çilek Yetiştiriciliğine Tam Olarak Nereden Başlanmalı ?
- Tohumdan çilek yetiştirmek
- Kök sürgünü ile çilek yetiştirme
- Fidelerden çilek yetiştirme
Evde topraksız çilek yetiştiriciliği için başlangıçta hazır fide kullanmanızı tavsiye ederiz. Çünkü tohum veya kök sürgünleri kullanırsanız zaman kaybedersiniz. İlk üretime hazır soğutulmuş fidelerle başlarsanız daha hızlı ürün alırsınız.
Sonraki aşamalar için zaten kendi kök sürgünleriyle fidan üretebilirsiniz. Bu şekilde fide ihtiyacınız olmaz.
Tohumlarla ilgili olarak, bir önemli noktayı daha vurgulamalıyız. Hibrit soylardan elde ettiğiniz tohumları çimlendirdiğinizde genetik bir açıklık ortaya çıkıyor. Bu açılımı bir çocuğun annesine benzeme şekli olarak düşünebilirsiniz.
Yeni ekilen çileklerde babasına benzeyebilir, yada büyük atalarına bile benzeyebilir. Anneye benzerlik oranı düşük kalabilir. Yani hibrit tohumdan çimlenirseniz anaç bitki ile aynı özelliklere sahip bitkiler elde edemezsiniz.
Ayrıca, bu melezler en iyi seçeneklerdir. Bu nedenle hibrit suşlar, ailenin en iyi genetik özelliklerini birleştiren bireyler olarak düşünülebilir. Bitkileriniz kesinlikle bunlardan daha düşük özelliklere sahip olacaktır. Muhtemelen daha az verim, daha az lezzet ve tamamen farklı bir meyve yapısı ile karşılaşacaksınız.
Yani tohum üretiminde ısrarcıysanız standart çeşitler tercih etmelisiniz. Son olarak tohum üretiminden sonra meyve vermesinin 2-3 yılı bulabileceğini unutmayın. Buna göre planlayın.
Bu aşamadan sonra devam edelim ve fidan ile üreteceğimizi kabul edelim.
Balkonda Topraksız Çilek Yetiştiriciliğinde Fide Hazırlığı
Bu üretim yöntemi ile fidelerinizi yaklaşık 15-20 cm aralıklarla dikmelisiniz. Dikim için bir elek saksı ve saksıya koyacak malzeme alın. Balkonda topraksız çilek yetiştiriciliği için bir malzeme olarak kil çakıl kullanabilirsiniz.
Balkonda topraksız çilek yetiştirirken, sistemi su seviyesini köklerin ilk dikildiklerinde ulaşabilecekleri uygun bir seviyeye ayarlayın. İlerleyen zamanlarda kökler büyüdükçe su seviyesini biraz daha düşürmelisiniz.
Dikimden on gün sonra ilk çiçekleri görme ihtimaliniz var. Ama onları hemen meyveye bırakmayı düşünmeyin. Bitkileriniz yeterli güce sahip olana kadar ortaya çıkan çiçekleri kesin. Bu sayede bitkilerinizin meyveye enerji harcamamasını ve iyi gelişmesini sağlarsınız.
Balkonda Topraksız Çilek Yetiştiriciliğinde pH ve Ec
İlk önce bir pH metre ve bir EC metre edinin. Evde topraksız çilek yetiştiriciliği için gereklidirler. Bilmeyenler için kısaca tekrarlayalım.
Ölçtüğünüz pH, suyun asitliğidir. Yedi nötr bir sayıdır. Yedinin altındaki değerler asit, yedinin üzerindeki değerler ise baz olarak kabul edilir. Çilekler için pH 6 idealdir, bu nedenle pH’ı 5.5-6.5 arasında tutmalısınız.
EC değeri, elektriksel iletkenliğin bir ölçüsüdür. Bu değeri tuzluluk olarak da kabul edebilirsiniz. Bitkileriniz besin aldığında, su EC’sinin artmasına yardımcı olurlar. Bu yüzden sık sık kontrol etmelisiniz. Uygun değerleri aşarsa, besleme suyunu değiştirmelisiniz. Bu değeri 1.8-2.2 mS/cm arasında tutmalısınız.
Balkonda Topraksız Çilek Yetiştiriciliğinde Gübreleme Yöntemi
Toprakla üretim yapmıyorsanız, bitkiyi beslemekle ilgili tüm sorumluluk size aittir. Bu nedenle balkonda topraksız çilek yetiştirirken gübrelemeye çok dikkat etmelisiniz.
Bitkinin ihtiyaç duyduğu tüm besinleri sağlamalısınız. Bunlara hızlıca bir göz atalım.
Makrobesinler – Bunların azot, potasyum ve fosfor elementleridir. Ayrıca bu 3 besinin bir bitkinin hayatta kalması için gerekli olduğunu bilmelisiniz.
Mikro besinler – Bitkiler, temel besin maddelerine ek olarak, az miktarlarda da olsa başka besinlere ihtiyaç duyar. Küçük bir ihtiyacı, onsuz yaşayabileceğiniz şeklinde yorumlamayın. Bunlar olmadan bitkileriniz sağlıklı kalamaz ve meyve veremezsiniz. Bu besinler manganez, bakır, demir, kobalt, klor, çinko ve molibden gibi elementlerdir.
Balkonda hidroponik çilek yetiştirirken, hazır besin çözeltilerini kullanabilirsiniz. Ayrıca suda çözünür gübreler satın alabilir ve kendi besin çözümünüzü yapabilirsiniz.
Topraksız Çilek Yetiştiriciliğinde Işık ve Sıcaklık Ne Olmalı
Çilek 18-25 C arası ılık sıcaklıklarda yetişir. Balkonda topraksız çilek yetiştiriciliği için de bu değerler oldukça önemlidir.
Bir diğer önemli konu ise aydınlatmadır. İster tarlada, ister serada üretin, çilekler için doğal ışık yeterlidir. Ancak balkonda topraksız çilek yetiştirirken bitkilerinizin günde 8-12 saat ışık almasını sağlamalısınız. Bunun altında ki ışık seviyelerinde büyüme gerilikleri gözükür.
Balkonda topraksız çilek yetiştirirken çileklerinizin yeterince ışık almadığını düşünüyorsanız LED aydınlatma da kullanabilirsiniz. Bunu yapmak için kırmızı, mavi ve beyaz LED ışıkların bir kombinasyonunu kullanmalısınız.
Balkonda Topraksız Çilek Yetiştiriciliğinde Budama ve Döllenme
Çilek, stolon denilen yer üstü kök sürgünleri tarafından çoğaltılır. Toprak şartlarında bu kollar yere değdikleri yerde yeni bitkiler oluştururlar. Ancak, evde topraksız çilek yetiştiriyorsanız, bu dalları budamayı düşünün. Budanmış kısımları fide üretiminde kullanabilirsiniz.
Tarla üretiminde tozlaşma görevini rüzgar, arılar ve diğer tozlayıcılar üstlenir. Ancak evde topraksız çilek yetiştirirken bu fırsatı kullanamazsınız. Bu nedenle evde küçük yumuşak bir fırça kullanabilirsiniz. Çiçekler açılıp olgunlaştıkça, fırça ile sarı ve kahverengi kısımlara hafifçe dokunun. Bunun doğal ortamda sinekler ve arılar tarafından yapıldığını hayal edin.